Rosanne Dijkstra

Op 9 september 2022 wordt weer de jaarlijkse Dag van de Scheiding georganiseerd door de Vereniging van Familierechtadvocaten en Scheidingsmediators (vFAS).  Dit jaar is het thema  ‘’Het samengestelde gezin’’.

Welke uitdagingen zijn er bij de vorming van een samengesteld gezin? De vFAS organiseert op 9 september twee gratis online webinars over de problematiek bij samengestelde gezinnen waar je ook jouw vragen kunt stellen. Klik hier om je aan te melden: https://www.verder-online.nl/dag-van-de-scheiding/gratis-webinar-samengesteld-gezin-onderhoudsplicht/

Mr. Rosanne Dijkstra is als familierechtadvocaat -en mediator aangesloten bij de vFAS. Op 9 september 2022 om 11.00 uur is Rosanne weer te gast bij het radioprogramma Juridische Zaken van Omroep Flevoland en besteedt zij aandacht aan de Dag van de Scheiding.

Bij vragen over een (echt)scheiding en alles wat daarbij komt kijken, neem gerust (vrijblijvend) contact op met ons kantoor!

De meeste mensen zijn in een (beperkte) gemeenschap van goederen getrouwd.

Vóór 1 januari 2018 ontstond er automatisch een algehele gemeenschap van goederen wanneer er geen huwelijkse voorwaarden opgemaakt werden. Alle bezittingen en schulden worden door het huwelijk gemeenschappelijk.

Vanaf 1 januari 2018 geldt er automatisch in een beperkte gemeenschap van goederen. Kort gezegd houdt dat in dat alle schulden en goederen die voor het huwelijk tot het privévermogen behoorden, ook tijdens het huwelijk privé blijven en niet in een gemeenschap van goederen vallen.

Gemeenschappelijk vermogen en schulden, bijvoorbeeld een woning met een hypotheek die partijen voor het huwelijk al samen hebben gekocht, blijven ook tijdens het huwelijk gemeenschappelijk. Een erfenis of gift die tijdens huwelijk wordt verkregen, valt automatisch buiten de beperkte gemeenschap en gaat behoren tot het privévermogen van die echtgenoot.

Via huwelijkse voorwaarden kunnen aanstaande echtgenoten op allerlei manieren afwijken van de automatische toepasselijkheid van de (beperkte) gemeenschap van goederen. Dit kan bijvoorbeeld door af te spreken om elke gemeenschap van goederen uit te sluiten (de zogenaamde ‘koude uitsluiting’), door alleen een gemeenschap van inboedel overeen te komen, door een periodiek verrekenbeding of een finaal verrekenbeding op te nemen of een combinatie van deze laatste twee af te spreken.

Wat is een finaal verrekenbeding?

Een finaal verrekenbeding lijkt op een gemeenschap van goederen, maar is het niet! Een finaal verrekenbeding is een methode van verrekening naar analogie van een gemeenschap van goederen. Partijen spreken dan af dat zij in geval van een overlijden en/of echtscheiding met elkaar afrekenen alsof zij in gemeenschap van goederen gehuwd zijn.

Het vermogen blijft dus gedurende het huwelijk gescheiden met als voordeel dat partijen ten opzichte van schuldeisers buiten gemeenschap van goederen zijn gehuwd. Er ontstaat dus geen  echte gemeenschap van goederen en dit wordt daarom ook wel een pseudo-gemeenschap genoemd). Er kan bij een echtscheiding dus ook geen verdeling van het vermogen plaatsvinden, maar alleen een verrekening van de waarde daarvan, met als doel dat beide echtgenoten ieder 50% van de waarde moet ontvangen.

De (privé)bezittingen en schulden van beide echtgenoten worden hierbij elkaar opgeteld. Wanneer de ene echtgenoot per saldo minder dan 50% van de waarde in zijn of haar bezit heeft, dan zal de andere echtgenoot het verschil in waarde (in geld) moeten compenseren.

Vergoedingsrechten

Even terug naar de (beperkte) gemeenschap van goederen. Hierbij kan er ook privévermogen ontstaan, bijvoorbeeld wanneer een echtgenoot een erfenis ontvangt. Vóór de wetswijziging in 2018 bleef een erfenis privé en viel dit dus buiten de gemeenschap van goederen wanneer de erflater dat in een uitsluitingsclausule zo had bepaald. Na 2018 geldt dat wanneer partijen in een beperkte gemeenschap van goederen zijn gehuwd dat o.a. een erfenis automatisch (dus ook zonder uitsluitingsclausule) buiten de beperkte gemeenschap van goederen valt.

Hierdoor kan het zijn dat er naast de (beperkte) gemeenschap van goederen privévermogen bestaat van (één van de) echtgenoten wat dus niet betrokken hoeft te worden in de verdeling.

In de wet is een bepaling opgenomen dat er onder omstandigheden vergoedingsrechten kunnen ontstaan wanneer privévermogen zich vermengt met gemeenschappelijk vermogen en vice versa.

Wanneer een echtgenoot een goed aanschaft en dit met tenminste 50% van zijn privévermogen betaalt en de rest met geld uit de gemeenschap van goederen, dan wordt dit goed privé-eigendom van de man, maar wel moet hij het bedrag wat hij aan de gemeenschap heeft onttrokken, vergoeden aan de gemeenschap.

Dit vergoedingsrecht werkt ook de andere kant op. Wanneer deze echtgenoot het goed namelijk voor minder dan de helft betaalt met privévermogen en dus meer dan de helft van de aankoopprijs afkomstig is uit vermogen uit  de gemeenschap van goederen, dan valt dit goed in de gemeenschap van goederen en wordt dit niet privé-eigendom van de echtgenoot. De echtgenoot heeft vervolgens wel recht op teruggave van zijn inleg met privégelden.

Deze wettelijke bepalingen over vergoedingsrechten zijn van toepassing wanneer er sprake is van een ‘’echte’’ gemeenschap van goederen.

De vraag die in de praktijk regelmatig opkomt, is of de regeling van vergoedingsrechten ook van toepassing is op de zogenaamde ‘’pseudo-gemeenschap’’, dus wanneer er in de huwelijkse voorwaarden een finaal verrekenbeding is opgenomen en partijen bij het einde van het huwelijk met elkaar afrekenen alsof er een gemeenschap van goederen heeft bestaan. Kunnen er dan ook vergoedingsrechten over en weer ontstaan of niet omdat er nooit een daadwerkelijke gemeenschap van goederen heeft bestaan?

De Hoge Raad heeft op 7 oktober 2022 (ECLI:NL:HR:2022:1389) hierover uitsluitsel geven en overweegt dat wanneer partijen een finaal verrekenbeding overeenkomen, dat echtgenoten blijkbaar aansluiting zoeken bij regels voor de wettelijke gemeenschap van goederen. Daarbij kan de vraag rijzen of  echtgenoten alleen bedoeld hebben om de regels over de omvang van de wettelijke gemeenschap te hanteren of dat zij ook bedoeld hebben om de mogelijkheid van het ontstaan van vergoedingsrechten in het leven te roepen.

De Hoge Raad oordeelt vervolgens dat deze vraag echter niet in algemene zin kan worden beantwoord, maar dat dit een kwestie is van uitleg van de huwelijkse voorwaarden. Daarmee wordt bedoeld: wat stond partijen bij het maken van deze afspraak voor ogen? Wilden zij de regeling van de vergoedingsrechten zoals die wordt toegepast bij een echte gemeenschap van goederen ook van toepassing verklaren op hun pseudo-gemeenschap of juist niet?!

Dat is achteraf veelal lastig vast te stellen! Om problemen en geschillen te voorkomen doe je er dus goed aan  om je hierover uitgebreid te laten informeren en stil te staan bij de uitwerking van het finale verrekenbeding in geval van echtscheiding en dit uiteraard zo duidelijk mogelijk vast te laten leggen in de huwelijkse voorwaarden.

Heb je een vraag over (de uitwerking van) je huwelijkse voorwaarden of over een andere familierechtelijk onderwerp, neem gerust contact op met Rosanne Dijkstra (Lelystad en Almere).

Gaan u en uw partner uit elkaar of bent u net gescheiden? Dan kan er veel veranderen voor uw belastingen en toeslagen.

Belastingdienst en Toeslagen organiseren op 8 september 2022 van 19.30 uur tot 20.45 uur het webinar ‘Scheiden of uit elkaar gaan’ om u te helpen. Er komen allerlei onderwerpen over belastingen en toeslagen waarmee u in deze situatie te maken kunt krijgen aan bod. U kunt zich aanmelden via: https://www.onlineseminar.nl/belastingdienst/webinar/ca731ce5-984d-4b63-bb1d-bd7a004c6c34/scheiden-of-uit-elkaar-gaan/

Mocht u nog verdere vragen hebben over (de fiscale aspecten van) een (echt)scheiding of bent u op zoek naar een advocaat of advocaat-scheidingsmediator, neemt u dan gerust contact op met Rosanne Dijkstra (locatie Almere en locatie Lelystad)

Hoge Raad verduidelijkt criterium toekenning inkomensafhankelijke combinatiekorting co-ouders en afschaffing inkomensafhankelijke combinatiekorting in 2025

Op vrijdag 4 november 2022 was familierechtadvocaat Rosanne Dijkstra weer te gast in het programma Juridische Zaken bij Omroep Flevoland. Daar besprak zij de recente uitspraak van de Hoge Raad over de toekenning van de inkomensafhankelijke combinatiekorting voor co-ouders en de afschaffing van deze korting in 2025. Terugkijken van de uitzending kan via deze link.

De inkomensafhankelijke combinatiekorting (iack) is een heffingskorting in de inkomstenbelasting waarop een werkende ouder recht kan hebben als hij de zorg heeft over een kind dat jonger is dan 12 jaar. Deze regeling is door de overheid in het leven geroepen om het voor ouders financieel aantrekkelijk te maken om te blijven werken.

Een voorwaarde om voor deze regeling in aanmerking te komen is dat het kind ten minste 6 maanden in het kalenderjaar ingeschreven moet staan op het woonadres van die ouder. In de regeling is een uitzondering gemaakt voor gescheiden ouders die na hun scheiding de zorg voor hun kind gelijk verdelen in een duurzaam ritme..

Na de scheiding kan het kind immers maar op één woonadres ingeschreven staan in de gemeentelijke basisadministratie ondanks dat het kind feitelijk ook een groot deel van de tijd bij de andere ouder woont. Deze uitzondering zorgt er voor dat een co-ouder bij wie het kind niet staat ingeschreven ook recht kan hebben op toekenning van de iack als het kind doorgaans ten minste drie dagen per week in het huishouden van die co-ouder verblijft.

In de zaak die heeft geleid tot het arrest van de Hoge Raad van 30 september 2022 speelde de volgende kwestie.

De man en vrouw zijn gescheiden en hebben samen twee kinderen die de leeftijd van 12 jaar nog niet bereikt hebben. Deze kinderen stonden ingeschreven bij de ene ouder ( laten we zeggen moeder) en verbleven in het jaar 2016 afwisselend bij vader en bij moeder. Het aantal dagen dat de kinderen bij hun vader verbleven varieerde van 0 tot 7 dagen per week en dus heeft vader in zijn aangifte inkomensbelasting gevraagd om toepassing van de iack. Dit werd echter geweigerd door de Inspecteur met als reden dat de kinderen in 2016 niet doorgaans ten minste drie gehele dagen per week in het huishouden van de vader verbleven.

De vader maakt hiertegen bezwaar en uiteindelijk belandt de zaak bij het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Het hof stelt vast de kinderen in 2016 gedurende in ieder geval 27 weken (en dus meer dan 6 maanden) tenminste drie gehele dagen, 3,5 dag of 4 gehele dagen per week bij vader verbleven en dat vader daarom wel recht had op de iack.

Daarop stelde de staatssecretaris van Financiën cassatie in bij de Hoge Raad. Hij was het niet eens met het oordeel van het hof en vond dat in het hele kalenderjaar voldaan moest zijn aan het vereiste van ‘’ doorgaans ten minste drie dagen per week verblijf bij de co-ouder bij wie het kind niet is ingeschreven’’.

De Hoge Raad stelt de vader in het gelijk en laat daarmee de beslissing van het hof in stand. In aanmerking wordt genomen dat de wet voor toekenning van de iack de voorwaarde stelt dat het kind in het kalenderjaar gedurende ten minste 6 maanden op het woonadres van de co-ouder is ingeschreven. Er is dus volgens de Hoge Raad geen enkele reden om in de uitzonderingssituatie voor gescheiden ouders bij co-ouderschap verdergaande eisen te stellen aan het bewijs dat de zorg voor de kinderen gelijk is verdeeld. Het is daarom niet nodig dat het kind gedurende het hele kalenderjaar doorgaans ten minste drie gehele dagen per week heeft verbleven bij de co-ouder bij wie het kind niet staat ingeschreven. Voldoende is dat dit ‘doorgaans verblijf’ gedurende ten minste 6 maanden in het kalenderjaar plaatsvond, waarbij het ook niet om een aaneengesloten periode hoeft te gaan.

Het is dus fijn dat de Hoge Raad duidelijkheid heeft gegeven over het criterium voor toekenning van de iack en er een stokje voor heeft gestoken om het criterium ten nadele van de co-ouder op te rekken, ondanks het feit dat de iack wordt afgeschaft.

De afschaffing van de iack is namelijk een feit per 1-1-2025, zo volgt uit het op Prinsjesdag gepresenteerde belastingplan 2023. De reden voor afschaffing is erin gelegen dat het kabinet de kinderopvang bijna gratis gaat maken, waardoor deze regeling overbodig zou worden, zo is de gedachte van het kabinet.

De afschaffing is echter wel heel erg abrupt: namelijk wie (voor het eerst) ouder wordt uiterlijk op 31-12-2024 kan nog 12 jaar lang kan profiteren van dit belastingvoordeel. Dit voordeel levert uitgesmeerd over 12 jaar zo’n €30.000,- op. Wordt het eerste kind echter één dag later geboren op 1-1-2025 dan kan deze ouder helaas fluiten naar dit belastingvoordeel.

In de Tweede Kamer maakt men zich hier zorgen over en zij verwachten dat er gestuurd gaat worden op vroeggeboortes, omdat dat nu eenmaal gebeurt bij dit soort fiscale prikkels en dit dus vragen om problemen is. Een oplossing zou een afbouwpad kunnen zijn, zodat het belastingvoordeel geleidelijk minder groot wordt gemaakt, maar ook daar zit een kostenplaatje aan. De afschaffing van het belastingvoordeel scheelt de overheid namelijk 1,7 miljard euro per jaar. Er is dan ook geen draagvlak voor afwijking en de coalitiepartijen (VVD D66 CDA en CU) houden vast aan de in de formatie gemaakte plannen, hoe raar men die ook vindt.

De uitspraak van de Hoge Raad van 30 september 2022 is voor scheidende ouders dus zeker voor de komende jaren nog relevant, omdat we hier nog tot 2037 mee te maken hebben.

Heeft u vragen over dit onderwerp, neemt u dan gerust vrijblijvend contact op met Rosanne Dijkstra via 0320 289 888 of r.dijkstra@okkerse-schop.nl

November 2022

Betaal of ontvang jij kinderalimentatie en/of partneralimentatie? Dan moet je er rekening mee houden dat het alimentatiebedrag jaarlijks op grond van artikel 1:402a lid 1 Burgerlijk Wetboek, stijgt.

De Minister voor Rechtsbescherming stelt het indexeringspercentage vast en de verhoging gaat jaarlijks van rechtswege (dat wil zeggen: automatisch) in per 1 januari van het nieuwe jaar. Recentelijk is het indexeringspercentage voor 2023 bekend gemaakt: deze is vastgesteld op 3,4%. Voor het huidige jaar (2022) is het percentage vorig jaar op 1,9% vastgesteld.

De indexering wordt automatisch toegepast, tenzij toepassing daarvan is uitgesloten in een rechterlijke uitspraak of overeenkomst. Tip: controleer jouw ouderschapsplan en/of (echtscheidings-)convenant. Mogelijk hebben jullie er destijds voor gekozen om de wettelijke indexering uit te sluiten. In dat geval hoeft de indexering niet doorgevoerd te worden!

Door de indexering stijgt de alimentatie mee met de gemiddelde stijging van de lonen. Als alimentatieplichtige ben je verplicht om de verhoging zelf toe te passen, ook al is jouw eigen inkomen ongewijzigd gebleven of lager geworden. Als je kinder- en/of- partneralimentatie ontvangt, is het raadzaam om te controleren of de alimentatieplichtige deze verhoging uit eigen beweging heeft toegepast op de bedragen en de alimentatieplichtige hierop, indien nodig, attent te maken.

Op de website van het LBIO (Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen) vind je een tool waarmee je het nieuwe bedrag gemakkelijk kunt berekenen. Hiervoor heb je de datum van de laatste uitspraak/grosse nodig.

Heb je problemen met het betalen van eerder vastgestelde of overeengekomen alimentatie, bijvoorbeeld door wijzigingen in jouw inkomenssituatie/gezinssamenstelling of die van jouw ex-partner en/of is het al weer een tijd geleden dat deze bijdrage is vastgesteld en vraag jij je af of die bijdrage nog wel in overeenstemming is met de huidige wettelijke maatstaven en normen? Neem in dat geval contact gerust contact op met Rosanne Dijkstra voor een alimentatie-check en de mogelijkheden voor een eventuele wijziging van de alimentatie.

Bij de geboorte van een kind staan ouders voor de keuze: krijgt de baby de achternaam van de vader of de (duo-) moeder?

Deze keuze moet -als het aan minister Dekker van Rechtsbescherming ligt- worden uitgebreid met de keuze voor de achternaam van beide ouders. Zijn Wetsvoorstel dubbele achternaam is op 8 februari 2021 in internetconsultatie gegaan.  Via de website van de Rijksoverheid internetconsultatie.nl kan iedereen suggesties doen voor verbetering van wet- en regelgeving die in voorbereiding is. Dit vergroot de betrokkenheid van burgers, bedrijven en instellingen bij de totstandkoming van wet- en regelgeving.

In een groot aantal landen is het heel normaal dat een kind een dubbele achternaam krijgt (denk aan Spanje, Noorwegen, Frankrijk, Engeland, VS en België), maar in Nederland behoort dit vooralsnog nog niet tot de mogelijkheden. Uit een publieksopinie van het ministerie van Justitie en Veiligheid van 2020 is echter gebleken dat één op de drie mensen in Nederland deze mogelijkheid wél graag zou willen hebben.

In 1811 werd in Nederland de burgerlijke stand ingevoerd. Kinderen kregen vanaf toen automatisch de achternaam van hun vader. Pas in 1998 werd het ook mogelijk om een kind de achternaam van de moeder te geven. Als het wetsvoorstel van minister Dekker na het wetgevingstraject en de parlementaire behandeling uiteindelijk in werking zal gaan treden, dan kunnen de ouders hun eerste kind dat wordt geboren op of na de datum waarop de wet in werking zal treden, een dubbele achternaam geven. Worden er binnen dat gezin daarna nog meer kinderen geboren, dan zal de gekozen dubbele achternaam ook voor die kinderen gelden.

Hoe komt de dubbele achternaam eruit te zien?

De dubbele achternaam kan er als volgt uit komen te zien, bijvoorbeeld: ‘’Jansen De Vries’’ of, ‘’De Vries Jansen‘’. Er wordt geen koppelteken (-) gebruikt, zoals wel het geval is wanneer je naast jouw eigen achternaam, de naam van jouw echtgenoot/echtgenote voert.

Er zijn ook mensen die al een meervoudige achternaam lijken te hebben, zoals Van Bergen Henegouwen. Dit wordt in het wetsvoorstel gezien als een enkelvoudige achternaam. Ook deze groep mensen mag hun kind een dubbele achternaam geven, bijvoorbeeld ‘’Van Bergen Henegouwen De Vries’’

Wanneer ouders niets regelen, krijgt het kind automatisch de achternaam van de vader (of de duomoeder) wanneer het kind binnen een huwelijk of geregistreerd partnerschap wordt geboren. Wordt het kind daarbuiten geboren, dan krijgt het automatisch de achternaam van de moeder.

Voor kinderen die geadopteerd zijn, mogen de adoptieouders een keuze maken voor een combinatie van de achternaam van het kind bij de geboorte en de achternamen van hun adoptieouders, met dien verstande dat hier een maximum van in totaal twee namen geldt.

Al met al lijkt dit wetsvoorstel te voorzien in een actuele behoefte binnen de Nederlandse samenleving. De einddatum van de internetconsultatie loopt af op 22 maart 2021, u kunt de internetconsultatie volgen via deze link.

Heeft u een vraag over een naamswijziging of over een andere familierechtelijk onderwerp, neem gerust contact op met Rosanne Dijkstra (Lelystad) of Marleen Falkena (Almere).

Rosanne Dijkstra