Marleen Falkena

Graag wil ik een recente uitspraak van het gerechtshof Den Bosch bespreken van 11 juni jl. De feiten zijn als volgt. Een man en vrouw zijn in 2001 in gemeenschap van goederen met elkaar getrouwd. In 2019 wordt het huwelijk door echtscheiding ontbonden. De man had vóór de echtscheiding een bedrag van € 10.000,- overgemaakt naar de rekening van zijn moeder.

De vrouw verzocht de rechtbank onder meer te bepalen dat de man een bedrag van € 5.000,- aan haar diende te voldoen, omdat hij zonder haar toestemming € 10.000,- naar zijn moeder had overgemaakt. Zij deed daarbij een beroep op artikel 1:164 lid 1 BW. Hierin staat dat indien een tussen de echtgenoten bestaande gemeenschap van goederen door één van hen is benadeeld doordat hij:

• na de aanvang van het geding of binnen zes maanden daarvóór lichtvaardig schulden heeft gemaakt;
• goederen der gemeenschap heeft verspild;
• of rechtshandelingen als bedoeld in artikel 1:88 BW zonder de vereiste toestemming of beslissing van de rechtbank heeft verricht;

hij gehouden is na de inschrijving van de echtscheidingsbeschikking, de aangerichte schade aan de gemeenschap te vergoeden. De rechtbank wijst het verzoek van de vrouw echter af. De vrouw gaat daartegen in hoger beroep.

Het hof overweegt als volgt. Vast staat dat de man op 25 juni 2018 (dit was binnen zes maanden voorafgaand aan de indiening van het echtscheidingsverzoek) een bedrag van € 10.000,- heeft overgemaakt van een tot de huwelijksgemeenschap van partijen behorende bankrekening naar de bankrekening van zijn moeder. De man stelt dat dit bedrag is vrijgekomen uit de levensloopregeling bij zijn werkgever, maar onderbouwt deze stelling verder niet. Ook de stelling dat hij dit bedrag heeft overgemaakt ter terugbetaling van een lening, wordt door de man onvoldoende onderbouwd. Het hof is daarom van oordeel dat de man, met het overmaken van het bedrag van € 10.000,-, de gemeenschap van partijen heeft benadeeld in de zin van artikel 1:164 BW. De man dient het overgemaakte bedrag aan de gemeenschap te vergoeden, wat er in dit geval op neerkomt dat de man gehouden is de helft daarvan (dus € 5.000,-) aan de vrouw te voldoen. Het hof vernietigt de beschikking van de rechtbank en wijst het verzoek van de vrouw alsnog toe.

In de praktijk zien we regelmatig dat een van de partijen de gemeenschap benadeelt. Gelet op bovengenoemde 6-maanden termijn is het soms noodzakelijk om niet te lang te wachten met het indienen van het echtscheidingsverzoek. Het is belangrijk hier zorgvuldig mee om te gaan. Wilt u meer weten over benadeling van de gemeenschap of andere familierecht gerelateerde onderwerpen, neem dan gerust vrijblijvend contact op met Rosanne Dijkstra (Lelystad) of Marleen Falkena (Almere).

Marleen Falkena

Wie gaat scheiden, wil niet nog jarenlang aan een ex-partner vastzitten. Dat gebeurt nu soms nog wel, omdat niet bij elke scheiding afspraken worden gemaakt over de pensioenen of de gemaakte afspraken worden niet tijdig (binnen twee jaar) doorgegeven aan de betrokken pensioenfondsen. Dat is onwenselijk en daarom wordt de verdeling van pensioenen bij scheiden gemoderniseerd. Minister Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) en minister Dekker (Rechtsbescherming) hebben in september 2019 een wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd.

In dit wetsvoorstel staat dat beide ex-partners een zelfstandig recht zullen krijgen op een deel van het pensioen dat ze tijdens het huwelijk hebben opgebouwd. Hierdoor zullen partijen meer inzicht krijgen in wat hun financiële situatie zal worden na pensionering. De ex-partners zijn niet langer van elkaars pensioendatum afhankelijk. Ook heeft het overlijden van een van hen geen invloed meer op de pensioenuitkering aan de ander.

Volgens het wetsvoorstel krijgen beide ex-partners standaard de helft van het tijdens het huwelijk door de ander opgebouwde pensioen. Afwijkende afspraken blijven zeker mogelijk, maar de standaardregeling zal hierdoor wijzigen. De verdeling zal na inwerkingtreding van dit wetsvoorstel ook automatisch gaan. Zodra de echtscheiding is ingeschreven in de Basisregistratie Personen (BRP) krijgen de pensioenuitvoerders automatisch een melding hiervan.

In het huidige systeem dienen scheidende stellen de pensioenuitvoerders binnen twee jaar na de inschrijving van de echtscheiding in de BRP zelf te informeren. Wij begeleiden onze cliënten hier overigens altijd bij en sluiten een dossier pas nadat de betrokken pensioenfondsen hebben bevestigd dat ze de gemaakte afspraken zullen gaan uitvoeren. Bij ruim 1/3 van de scheidingen gebeurt dit niet en het pensioenfonds keert dan alleen uit aan de persoon die het pensioen heeft opgebouwd. De ex-partner moet dan soms na jaren alsnog bij diegene aankloppen en de uitbetaling zien aan te passen.

De planning was dat de nieuwe wet in werking zou treden per 1 januari 2021, maar dit is op 21 april jl. uitgesteld naar 1 januari 2022. Het wetsvoorstel zal pas na het zomerreces verder worden behandeld. Daarbij is in overweging genomen dat de pensioenuitvoerders daardoor voldoende voorbereidingstijd hebben om hun werkwijzen en administraties aan te passen.

Heeft u een vraag over pensioen bij echtscheiding of een andere vraag over het personen- en familierecht? Neem dan vooral gerust contact op met Rosanne Dijkstra (Lelystad) of Marleen Falkena (Almere). Wij helpen u graag verder.

Marleen Falkena

Nog meer dan vóór het coronatijdperk, wordt er geadverteerd door de zogenaamde ‘goedkope’ scheidingsbureaus. ‘Gratis scheiden’, ‘Scheiden voor nog geen € 400,-‘, ‘scheiden binnen twee weken’, dat klinkt allemaal aantrekkelijk, voor zover aantrekkelijk de juiste term is bij een scheiding. Is het dat ook?

Scheiden is een emotioneel proces, ook als partijen samen beslissen te gaan scheiden. Er moeten ingewikkelde keuzes worden gemaakt. Als er kinderen zijn, moet worden besloten waar zij gaan wonen en wanneer zij bij de andere ouder verblijven. Wat gaat er met de echtelijke woning gebeuren? Wordt deze verkocht, of kan een van de partners deze overnemen? Of is het verstandiger de woning een bepaalde periode onverdeeld te laten? Wat moet er financieel geregeld worden? Hoe hoog is de kinderalimentatie? Moet ik partneralimentatie betalen of heb ik recht op partneralimentatie? Vanaf wanneer heb ik recht op kindgebonden budget? Wat gebeurt er met het opgebouwde pensioen?

Dit zijn slechts enkele zorgen die mensen hebben als zij in een scheiding liggen. Als ervaren en deskundige specialisten adviseren wij altijd: laat je goed informeren! De vlieger ‘goedkoop = duurkoop’ gaat ook in ons vakgebied op. Helaas zien wij te vaak cliënten met een echtscheidingsconvenant wat is opgesteld door middel van een invulprogramma, zonder dat daar echt goed over na is gedacht, zonder persoonlijk contact en zonder het bespreken van de verschillende mogelijkheden. Vaak moet dan achteraf de schade worden hersteld en dat is lastig. De vraag is dan wat is er bedoeld met de inhoud van het convenant? Is dat nog te bewijzen? Of is er wellicht met bepaalde situaties geen rekening gehouden? Als een overeenkomst eenmaal is ondertekend, is het best lastig om er nog onderuit te komen.

We zien bijvoorbeeld vaak problemen met woningen. Partijen maken een afspraak waarbij de ene partij de woning binnen een bepaalde periode over zal nemen. Maar als dat nu niet lukt, of in ieder geval niet gebeurt, hoe dan verder? Dat staat dan niet in het convenant, dus moet er (soms) alsnog of opnieuw een advocaat worden ingeschakeld. Wij zijn gewend om (minstens) drie stappen vooruit te denken en kennen ook de scenario’s die nu misschien nog niet zo voor de hand lijken te liggen. We doen dat niet voor € 400,-, ook niet binnen twee weken, maar we doen het wel goed! U kunt bij ons terecht voor scheidingen en andere familierechtelijke kwesties. U kunt samen komen (mediation) of alleen. Hoe dan ook, we helpen u graag! Neem gerust contact op met Rosanne Dijkstra (Lelystad) of Marleen Falkena (Almere) om vrijblijvend de mogelijkheden te bespreken.

Marleen Falkena, sectie familierecht